[Next.js Tutorial] Nắm vững các cơ chế Rendering: SSG, SSR, ISR, và CSR

Next.js đã tạo ra một cuộc cách mạng trong thế giới phát triển web với kiến trúc App Router. Trái tim của cuộc cách mạng này chính là khả năng kiểm soát việc "vẽ" (render) giao diện một cách linh hoạt và mạnh mẽ hơn bao giờ hết. Việc hiểu rõ các cơ chế rendering không chỉ giúp bạn xây dựng ứng dụng nhanh hơn, tối ưu hơn cho SEO mà còn mang lại trải nghiệm người dùng vượt trội.

Hãy cùng nhau khám phá và làm chủ bốn cơ chế rendering của Next.js nhé!

🍽️ Bữa tiệc Rendering: Khám phá 4 "đầu bếp" chính

Hãy tưởng tượng việc render một trang web giống như chuẩn bị một món ăn trong nhà hàng. Next.js cung cấp cho bạn bốn kiểu "đầu bếp" khác nhau, mỗi kiểu phù hợp với một loại "thực khách" (use case) riêng.

1. Static Site Generation (SSG) - "Món ăn chuẩn bị sẵn" 🥪

Đây là cơ chế mặc định của App Router.

• Là gì? Static Site Generation (SSG) là quá trình render các trang web thành những file HTML tĩnh tại thời điểm build time (khi bạn chạy lệnh npm run build).
• Hoạt động ra sao? Next.js sẽ tìm nạp dữ liệu và render trang của bạn một lần duy nhất lúc build. Kết quả là các file HTML, CSS, JS tinh gọn. Khi người dùng truy cập, server chỉ cần gửi những file đã được chuẩn bị sẵn này mà không cần tính toán gì thêm.
• Khi nào nên dùng?
  • Các trang có nội dung ít thay đổi: bài viết blog, trang giới thiệu, tài liệu, trang chính sách.
  • Các trang landing page, trang marketing.
  • Bất cứ trang nào mà nội dung có thể được xác định trước và giống nhau cho mọi người dùng.
• Ưu điểm:
  • ⚡ Tốc độ cực nhanh: Thời gian phản hồi gần như tức thì vì không cần xử lý phía server.
  • 🔒 An toàn & Tin cậy: Bề mặt tấn công rất nhỏ vì không có kết nối database hay server-side logic lúc runtime.
  • 🔎 Thân thiện SEO: Các công cụ tìm kiếm dễ dàng đọc và lập chỉ mục nội dung HTML đầy đủ.
• Nhược điểm:
  • Nội dung không được cập nhật cho đến lần build tiếp theo.

2. Server-Side Rendering (SSR) - "Món ăn theo yêu cầu" 🍜

Là cơ chế luôn mang tới sự tươi mới.

• Là gì? Server-Side Rendering (SSR) là quá trình render một trang web trên server tại request time (mỗi khi người dùng truy cập).
• Hoạt động ra sao? Khi có một yêu cầu truy cập, server Next.js sẽ tìm nạp dữ liệu mới nhất, render trang thành HTML và gửi kết quả về cho trình duyệt. Mỗi lượt truy cập là một lần render mới. Trong App Router, bạn kích hoạt chế độ này bằng cách sử dụng các hàm động như headers(), cookies() hoặc searchParams, hoặc khai báo export const dynamic = 'force-dynamic'.
• Khi nào nên dùng?
  • Các trang cần hiển thị dữ liệu thay đổi liên tục và dành riêng cho người dùng: trang dashboard cá nhân, trang giỏ hàng, feed mạng xã hội.
  • Các trang có nội dung phụ thuộc vào thông tin của người dùng (như cookie).
• Ưu điểm:
  • 🔄 Dữ liệu luôn mới: Luôn đảm bảo người dùng thấy thông tin cập nhật nhất.
  • 🔑 Cá nhân hóa cao: Nội dung có thể được tùy chỉnh cho từng người dùng.
• Nhược điểm:
  • Chậm hơn SSG vì server phải làm việc mỗi khi có request.
  • Chi phí server có thể cao hơn do phải xử lý nhiều hơn.

3. Incremental Static Regeneration (ISR) - "Món ăn hâm nóng định kỳ" 🍲

Đây là sự kết hợp hoàn hảo giữa tốc độ của SSG và sự tươi mới của SSR.

• Là gì? Incremental Static Regeneration (ISR) cho phép bạn cập nhật các trang tĩnh sau khi chúng đã được build, mà không cần phải build lại toàn bộ trang web.

• Hoạt động ra sao? Trang được render tĩnh lúc build. Tuy nhiên, bạn thiết lập một khoảng thời gian revalidate. Khi có request đến sau khoảng thời gian này, Next.js sẽ phục vụ trang tĩnh cũ, đồng thời âm thầm render lại trang với dữ liệu mới ở dưới nền. Ở các lượt truy cập tiếp theo, người dùng sẽ nhận được trang đã được làm mới.

  // app/products/[id]/page.js
  export const revalidate = 3600 // Tái xác thực trang này mỗi giờ (3600 giây)
  
  async function getProduct(id) {
    const res = await fetch(`https://api.example.com/products/${id}`)
    return res.json()
  }
  

• Khi nào nên dùng?

  • Trang sản phẩm của một trang thương mại điện tử (giá và số lượng có thể thay đổi).
  • Trang tin tức hoặc sự kiện (nội dung được cập nhật định kỳ).
  • Bất kỳ trang nào muốn có tốc độ của SSG nhưng nội dung vẫn cần được cập nhật tương đối thường xuyên.

• Ưu điểm:

  • Cân bằng tuyệt vời giữa hiệu năng và sự tươi mới của dữ liệu.
  • Giảm tải cho server và database so với SSR.

• Nhược điểm:

  • Người dùng đầu tiên sau khoảng thời gian revalidate có thể thấy dữ liệu cũ trong giây lát.

4. Client-Side Rendering (CSR) - "Bộ dụng cụ tự phục vụ" 🥗

CSR vẫn đóng một vai trò quan trọng trong hệ sinh thái của App Router.

• Là gì? Client-Side Rendering (CSR) là quá trình render giao diện trực tiếp trên trình duyệt của người dùng bằng JavaScript.
• Hoạt động ra sao? Server gửi về một trang HTML gần như trống rỗng cùng với các file JavaScript. Trình duyệt sau đó sẽ thực thi JavaScript để tìm nạp dữ liệu và "vẽ" nên giao diện hoàn chỉnh. Để sử dụng, bạn cần đánh dấu component với chỉ thị "use client".
• Khi nào nên dùng?
  • Các phần giao diện có tính tương tác cao: form phức tạp, bộ lọc sản phẩm real-time, trình soạn thảo văn bản.
  • Các component trong dashboard người dùng cần cập nhật dữ liệu liên tục mà không cần tải lại trang.
• Ưu điểm:
  • Tương tác phong phú, mang lại trải nghiệm giống như một ứng dụng desktop.
  • Giảm tải cho server sau lần tải đầu tiên.
• Nhược điểm:
  • Thời gian tải ban đầu có thể chậm (First Contentful Paint).
  • Có thể ảnh hưởng đến SEO nếu không được cấu hình đúng cách, vì bot tìm kiếm có thể không thấy được nội dung đầy đủ ngay lập tức.

💪 Sức mạnh tổng hợp: Mô hình Hybrid

Vẻ đẹp thực sự của Next.js App Router không nằm ở việc chọn một trong bốn cơ chế trên, mà là khả năng kết hợp tất cả chúng trong cùng một ứng dụng, thậm chí trong cùng một trang!

Bạn có thể có:

• Một layout chính được render tĩnh (SSG).
• Bên trong layout đó, có một danh sách sản phẩm được tái xác thực định kỳ (ISR).
• Một thanh thông tin người dùng được render động (SSR) dựa trên cookie.
• Và một bộ lọc sản phẩm có tính tương tác cao được render phía client (CSR).

Sự kết hợp này cho phép bạn tối ưu hóa từng phần của ứng dụng để đạt được hiệu năng cao nhất, SEO tốt nhất và trải nghiệm người dùng tuyệt vời nhất.

Lời Kết: Hãy nắm vững các cơ chế Rendering

Việc nắm vững các cơ chế rendering trong Next.js App Router là chìa khóa để khai phá toàn bộ tiềm năng của framework này.

Thay vì bị giới hạn bởi một cách tiếp cận duy nhất, giờ đây bạn có trong tay một bộ công cụ mạnh mẽ để lựa chọn giải pháp tối ưu cho từng bài toán cụ thể. Hãy bắt đầu bằng cách xác định bản chất của dữ liệu và yêu cầu tương tác của mỗi trang, từ đó chọn ra "đầu bếp" rendering phù hợp nhất.

Chúc bạn xây dựng được những ứng dụng Next.js nhanh và mạnh mẽ hơn bao giờ hết!